MUSOLE
Stichting voor kleine hulpprojecten in Afrika
Project: Vrij van oogpijn verder
Projecteigenaar en uitvoerder (begunstigde): Namakau Mwiya
Initiatiefnemer: Monica Commandeur
Land: Zambia
Looptijd: 2017 – 2023
Eerdere projecteigenaar: Dr. Agarwal’s Oogziekenhuis, Lusaka
Uitvoerder: Namakau Mwiya
Auteur: Monica Commandeur
Email: info@viagroen.nl
Alle projecten
Weeskinderen hebben het in Afrika vaak niet gemakkelijk in hun leven, ook als er familieleden zijn die het kind onder hun hoede nemen. Toen zij acht jaar oud was kreeg Namakau een steen tegen haar oog uit een schot met een katapult. Door onachtzaamheid duurde het een week voordat zij bij een oogarts kwam. Erger nog dan de verminking en de blindheid, was de jarenlange pijn, die haar ook belemmerde in haar leer- en concentratievermogen. Door dit project van Stichting Musole kon zij 17 jaar later pijnvrij worden en zich verder ontwikkelen.
Namakau (foto’s: 1998 en 2001) kan zich niet herinneren wanneer de oogpijn precies begon na het ongeluk in 2001. Direct erna had ze nog weinig pijn. Nadat de oogarts een lens had geplaatst vlak onder het hoornvlies, leek het linkeroog vrijwel normaal, alleen een beetje rood. Maar dat duurde niet lang. Het hoornvlies over het vrijwel blinde oog raakte steeds meer geïrriteerd en de oogspieren werden lui, waardoor het oog naar buiten wegdraaide; een zichtbare handicap. De oogpijn die steeds verder doorzette door het geïrriteerde hoornvlies belemmerde steeds meer haar concentratievermogen.
Kort voor het ongeluk was Namakau als weeskind opgenomen in het gezin van een tante, die naast een jongere eigen dochter ook zes oudere stiefkinderen te verzorgen had. Namakau werd een handige hulp in haar huishouding.
Toen ze opgroeide leerde Namakau steeds meer haar gezicht te verbergen achter een grote zonnebril. Voor een deel hielp dat omdat de zon haar oog dan minder irriteerde en voor een deel kon ze haar oog zo verschuilen.
Op school was Namakau een matige leerlinge, mede doordat haar oogpijn haar concentratievermogen beperkte. Ze voltooide echter wel de middelbare schooltijd tot en met de 12e klas. In 2015 kon Namakau intrekken bij een geliefde halfzus en diens vader in Lusaka.
Mede dankzij de hulp van de projecthouder via Stichting Musole kreeg Namakau in 2017 een hoornvlies- transplantatie en een nieuwe ooglens bij het Dr. Agarwal’s Oog Hospitaal in Lusaka. De verwachting was, dat zij binnen 3 maanden pijnvrij zou zijn en haar oog normaal/ helder eruit zou zien. Doordat zij ook weer zicht zou krijgen (30%) zou haar oog “vanzelf” ook recht gaan staan.
Twee jaar later bleek Namakau niet pijnvrij, het oog niet helemaal helder, niet vanzelf rechtgetrokken, haar concentratievermogen nog steeds beperkt en het zicht slechts 15%.
Wat Namakau zou moeten doen om haar oog recht te krijgen is te leren om haar hoofd recht te zetten. Dat vergt haar echter consequente training en zelfdiscipline.
Bovendien wil de projecthouder terughoudend zijn in het verstrekken van nieuwe bijdragen voor bijvoorbeeld medische vervolgcontroles en medicijnen. Dat zou ze zelf nu moeten kunnen bekostigen.
Onderwijs en inkomen
Hoewel Namakau in 2019 en 2020 enkele examens en trainingen heeft gedaan, heeft zijn geen permanente baan of bezigheden. In 2021 starte zijn met een baan als secretaresse bij een bedrijf dat bakstenen vervaardigt, voor 6 dagen per week. Het is echter wel haar wens om economisch zelfstandig te zijn en ze heeft geen plannen om via huwelijk of gezin van iemand afhankelijkheid te blijven.
Namakau blijkt de ambitie zou te hebben om haar eigen werkgelegenheid te creëren door ondernemerschap. In 2023 regelde de projecthouder financiële steun voor Namakau via stichting Musole, om zich in te schrijven bij het Zambiaans Instituut voor Makelaars (ZIEA). Ze slaagde met succes voor de opleiding en is nu gecertificeerd als een erkende makelaar. Ze noemt haar bedrijf ‘Opulent Homes’ en is inmiddels begonnen met haar marketing.
Foto’s: © Monica Commandeur(1,2,3) en Namakau Mwiya (zijbalk, 4,5)
